Καθώς θυμηθήκαμε τους όρκους μας και γίνεται επίκληση σε αυτούς, θα ήθελα να δούμε λίγο τον όρκο του Ιπποκράτη. Ας αφιερώσουμε ελάχιστα δευτερόλεπτα στο να το διαβάσουμε:
Ο Όρκος του Ιπποκράτη (Απόδοση στη Νεοελληνική)
Ορκίζομαι στον θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στον θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή. Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και κοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τούς διδάσκω αυτή την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν, χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία. Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους τού δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο. Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα τού κάνω μια τέτοια υπόδειξη. Παρομοίως, δεν θα εμπιστευθώ σε έγκυο γυναίκα μέσο που προκαλεί έκτρωση. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης. Σε όσα σπίτια πηγαίνω, θα μπαίνω για να βοηθήσω τους ασθενείς και θα απέχω από οποιαδήποτε εσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια τής θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώντας τα θέματα αυτά μυστικά. Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα.
Πέρα από το γεγονός ότι την εποχή που ορκιζόμουν, κάποιοι θεώρησαν πολύ αναχρονιστικό και μπανάλ στο να ορκιστούμε στον όρκο του Ιπποκράτη με το συμβολικό του νόημα, και μας όρκισαν στον όρκο του Έλληνα πτυχιούχου, ας το παραβλέψουμε και ας δούμε τον όρκο στην ουσία του. Απίστευτα σημαντικός, καθορίζει τις γενικές γραμμές του επαγγέλματος θέτοντας ζητήματα διαχρονικά συντεχνιακά, όπως τη σχέση με τους παλαιότερους γιατρούς (δασκάλους), το διαχωρισμό των ειδικοτήτων (να μην πιάνουν όλοι νυστέρι) και τη διατήρηση των μυστικών της προσωπικής ζωής των ασθενών. Απαγορεύει ρητώς την έκτρωση και την ευθανασία, ενώ καθορίζει την σεξουαλική ηθική όλων των ιατρών (ένα πολύ πρώιμο metoo). Όλα αυτά θέτονται με σαφήνεια χωρίς καμία δυνατότητα περαιτέρω ερμηνείας. Υπάρχει και μία γενικόλογη πρόταση "Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. " η οποία αφήνεται σε ερμηνεία, αλλά αν δούμε το αρχαίο κείμενο μάλλον αναφέρεται στα ερωτικά ήθη. Ακόμα και αν δεν είναι έτσι, πρόκειται για κάτι μεν που μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως, αλλά από την άλλη δε αν το συγκρίνουμε με τη σαφήνεια, χαρακτηριστική της περιόδου, του υπόλοιπου κειμένου, δύσκολα μπορούμε να δεχτούμε ότι μιλάει περί πιθανότητας επιστράτευσης, προσφορά αφιλοκερδώς υπηρεσιών και να μετατρέπεται ο γιατρός σε κλοτσοσκούφι διαφόρων ορέξεων των κρατικών ή των κοινωνικών σκοπεύσεων. Δεν ξέρω τι πρέπει να γίνει με την πανδημία, δεν ξέρω τι είναι σωστό και το πως θα έπρεπε να δράσει η κυβέρνηση και δεν αρνούμαι ότι η επιστράτευση των ιδιωτών μπορεί να είναι απαραίτητη. Το σχόλιο αυτό είναι αμιγώς φιλολογικό και θέλει να δείξει ότι μάλλον αυτοί οι οποίοι κάνουν επίκληση του ιστορικότατου αυτού όρκου, μάλλον δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ και σε κάνει να αναρωτιέσαι αν τελικώς έχουν διαβάσει κάτι από όλα αυτά που επικαλούνται.
